Thường trú nhân Canada là gì? Những quyền lợi hấp dẫn khi là thường trú nhân Canada

Trên con đường từ du học, làm việc đến an cư tại xứ sở lá phong, “Thường trú nhân Canada” (Permanent Resident – PR) chính là cột mốc quan trọng và được mong đợi nhất. Đây không chỉ là một tờ giấy hay một tấm thẻ, mà là một tư cách pháp lý chính thức, xác nhận quyền sinh sống và xây dựng cuộc đời lâu dài tại Canada của bạn. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ làm rõ bản chất, quyền lợi và nghĩa vụ của một Thường trú nhân để bạn có cái nhìn chính xác nhất

Thường trú nhân Canada là gì?

Thường trú nhân Canada là người đã được Chính phủ Canada cấp quyền định cư lâu dài, nhưng chưa phải là công dân Canada. Khi bạn trở thành một thường trú nhân Canada, bạn vẫn là công dân của quốc gia gốc của mình. Tư cách này được thể hiện qua một giấy tờ vật lý là Thẻ Thường trú nhân (PR Card), có giá trị trong 5 năm và cần được gia hạn.

Hiểu một cách đơn giản, thường trú nhân Canada là bước cuối cùng trước khi bạn có thể nộp đơn xin quốc tịch Canada (nếu bạn mong muốn). Đây là một tư cách vững chắc, cho phép bạn hưởng gần như toàn bộ các quyền lợi xã hội mà một công dân được hưởng.

Những quyền lợi hấp dẫn khi là thường trú nhân Canada

Trở thành một thường trú nhân Canada không chỉ là một danh hiệu, mà nó đi kèm với những quyền lợi và trách nhiệm cụ thể. Nắm rõ những điều này sẽ giúp bạn hòa nhập tốt hơn với cuộc sống tại Canada.

Những quyền lợi cốt lõi bạn sẽ nhận được:

• Quyền sinh sống, làm việc và học tập ở bất kỳ đâu tại Canada: Bạn không còn bị giới hạn bởi một tỉnh bang hay một nhà tuyển dụng cụ thể nào nữa.
• Hưởng phần lớn các phúc lợi xã hội mà công dân Canada nhận được: Điều này bao gồm quyền lợi về chăm sóc sức khỏe toàn dân (bảo hiểm y tế tỉnh bang), giáo dục công lập miễn phí cho con cái đến hết bậc trung học…
• Được bảo vệ: Theo luật pháp Canada và Hiến chương về Quyền và Tự do của Canada.
• Quyền nộp đơn xin quốc tịch Canada: Sau khi đáp ứng các yêu cầu về thời gian cư trú và các điều kiện khác, bạn hoàn toàn có quyền nộp đơn để trở thành một công dân Canada thực thụ.

Những nghĩa vụ bạn cần tuân thủ:

• Thực hiện nghĩa vụ thuế: Bạn có trách nhiệm khai và nộp thuế thu nhập cá nhân hàng năm.
• Tuân thủ luật pháp của Canada ở cấp độ liên bang, tỉnh bang và thành phố.
• Đáp ứng nghĩa vụ cư trú (Residency Obligation): Đây là điều kiện quan trọng nhất để duy trì tư cách thường trú nhân Canada. Bạn phải có mặt thực tế tại Canada ít nhất 730 ngày (tương đương 2 năm) trong mỗi giai đoạn 5 năm. Nếu không đáp ứng được yêu cầu này, bạn có nguy cơ bị mất tư cách thường trú nhân Canada.

Phân biệt Thường trú nhân Canada và Công dân (Citizen)

Dù có nhiều quyền lợi tương đồng, vẫn có những khác biệt cơ bản giữa thường trú nhân Canada và Công dân Canada mà bạn cần biết:

Tóm lại, trở thành Thường trú nhân Canada là một thành tựu to lớn, là sự công nhận cho những nỗ lực học tập và làm việc của bạn. Đó là cánh cửa mở ra một tương lai ổn định và đầy cơ hội tại một trong những quốc gia đáng sống nhất thế giới. Nếu bạn đang có lộ trình du học hoặc làm việc tại Canada, hãy luôn đặt mục tiêu thường trú nhân Canada làm kim chỉ nam để có những bước đi đúng đắn và hiệu quả nhất.

Ai có thể trở thành thường trú nhân Canada?

Trở thành thường trú nhân Canada là một quá trình có chọn lọc, đòi hỏi ứng viên phải đáp ứng các tiêu chí cụ thể của một trong nhiều chương trình định cư do Chính phủ Liên bang hoặc các Tỉnh bang/Vùng lãnh thổ ban hành. Không phải ai cũng đủ điều kiện, nhưng có một số nhóm đối tượng chính thường có cơ hội cao hơn:

• Lao động có tay nghề (Skilled Workers): Đây là nhóm đối tượng lớn nhất, bao gồm những người có kinh nghiệm làm việc trong các ngành nghề được Canada ưu tiên, có trình độ học vấn và khả năng ngoại ngữ (tiếng Anh hoặc tiếng Pháp) tốt.
• Du học sinh (International Students): Những sinh viên quốc tế đã tốt nghiệp từ một chương trình học đủ điều kiện tại Canada và tích lũy được kinh nghiệm làm việc phù hợp tại đây thường có lợi thế lớn khi xin thẻ thường trú nhân Canada.
• Doanh nhân/Nhà đầu tư (Business Immigrants): Những cá nhân có kinh nghiệm quản lý, sở hữu tài sản đáng kể và có kế hoạch thành lập, điều hành doanh nghiệp hoặc đầu tư vào nền kinh tế Canada.
• Người được bảo lãnh (Family Sponsorship): Thành viên gia đình trực hệ (vợ/chồng, con cái phụ thuộc, cha mẹ/ông bà trong một số trường hợp) của công dân hoặc thường trú nhân Canada.

Dù thuộc nhóm đối tượng nào, hầu hết các chương trình định cư đều xem xét các yếu tố chung sau đây khi đánh giá hồ sơ:

• Độ tuổi: Thường có thang điểm ưu tiên cho độ tuổi trẻ hơn.
• Trình độ học vấn: Bằng cấp càng cao càng có lợi thế.
• Kinh nghiệm làm việc: Số năm kinh nghiệm, lĩnh vực làm việc (đặc biệt là các ngành nghề thuộc danh sách NOC – National Occupational Classification).
• Trình độ ngoại ngữ: Điểm thi IELTS General Training, CELPIP (tiếng Anh) hoặc TEF, TCF (tiếng Pháp) là yêu cầu gần như bắt buộc.
• Lời mời làm việc (Job offer): Có lời mời làm việc từ một nhà tuyển dụng Canada là một lợi thế lớn, đôi khi là bắt buộc tùy chương trình.
• Khả năng thích nghi: Các yếu tố như có người thân ở Canada, đã từng học tập hoặc làm việc tại Canada.
• Chứng minh tài chính: Khả năng tài chính đủ để trang trải chi phí sinh hoạt ban đầu cho bản thân và gia đình (Settlement funds), trừ khi có job offer hợp lệ hoặc đang làm việc tại Canada.
• Sức khỏe: Phải vượt qua kỳ kiểm tra sức khỏe, không mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm hoặc tình trạng sức khỏe có thể tạo gánh nặng quá mức cho hệ thống y tế công cộng.
• Lý lịch tư pháp: Có lý lịch tư pháp trong sạch, không có tiền án tiền sự nghiêm trọng.

Cần lưu ý rằng, mỗi chương trình định cư sẽ có những yêu cầu chi tiết và quy trình xét duyệt riêng. Việc tìm hiểu kỹ chương trình phù hợp với hồ sơ của bản thân là bước đầu tiên và rất quan trọng.

Các chương trình định cư nhận thẻ thường trú nhân Canada

Canada cung cấp rất nhiều con đường để trở thành thường trú nhân, phù hợp với các đối tượng và hoàn cảnh khác nhau. Tùy thuộc vào trình độ học vấn, kinh nghiệm làm việc, khả năng ngoại ngữ và các yếu tố khác, bạn có thể lựa chọn chương trình phù hợp nhất. Dưới đây là một số diện chương trình định cư phổ biến nhất hiện nay:

Diện tay nghề (Skilled Worker)

Đây là diện định cư thu hút số lượng lớn người nhập cư mỗi năm, dành cho những người lao động có kỹ năng và kinh nghiệm mà nền kinh tế Canada đang cần. Các chương trình chính bao gồm:

• Hệ thống Express Entry: Đây là hệ thống quản lý đơn xin thường trú trực tuyến cho ba chương trình kinh tế liên bang chính:
  • Federal Skilled Worker Program (FSWP): Dành cho lao động có kỹ năng với kinh nghiệm làm việc ở nước ngoài.
  • Federal Skilled Trades Program (FSTP): Dành cho lao động có kỹ năng trong các ngành nghề nhóm thợ (trades occupations).
  • Canadian Experience Class (CEC): Dành cho những người đã có kinh nghiệm làm việc tại Canada (thường là sau khi tốt nghiệp hoặc làm việc theo giấy phép lao động).

  Ứng viên sẽ tạo hồ sơ trực tuyến và được chấm điểm dựa trên Hệ thống xếp hạng toàn diện (Comprehensive Ranking System – CRS). Những ứng viên có điểm cao nhất sẽ nhận được Lời mời nộp đơn (Invitation to Apply – ITA) xin thường trú nhân Canada.

• Chương trình Đề cử Tỉnh bang (Provincial Nominee Programs – PNP): Hầu hết các tỉnh bang và vùng lãnh thổ của Canada đều có chương trình PNP riêng, cho phép họ đề cử những ứng viên có kỹ năng, học vấn và kinh nghiệm làm việc phù hợp với nhu cầu kinh tế – xã hội cụ thể của tỉnh bang đó. Được tỉnh bang đề cử sẽ cộng thêm 600 điểm CRS trong hệ thống Express Entry, gần như đảm bảo nhận được ITA, hoặc có thể nộp đơn trực tiếp qua các luồng không liên kết Express Entry của tỉnh bang. Một số tỉnh bang có chương trình PNP rất năng động bao gồm Ontario (OINP), British Columbia (BC PNP), Alberta (AAIP), Saskatchewan (SINP)…

Diện du học (Study Permit Pathway)

Du học là một trong những con đường định cư Canada phổ biến và hiệu quả, đặc biệt với các bạn trẻ. Lộ trình này thường diễn ra như sau:

1. Xin giấy phép học tập (Study Permit) và hoàn thành một chương trình học tại một cơ sở giáo dục được công nhận (Designated Learning Institution – DLI).
2. Sau khi tốt nghiệp, xin Giấy phép làm việc sau tốt nghiệp (Post-Graduation Work Permit – PGWP), cho phép ở lại làm việc tại Canada trong thời gian lên đến 3 năm.
3. Tích lũy kinh nghiệm làm việc tại Canada (thường là ít nhất 1 năm trong các ngành nghề phù hợp).
4. Nộp đơn xin thường trú nhân Canada thông qua các chương trình phù hợp như Canadian Experience Class (CEC) trong Express Entry hoặc các luồng PNP dành riêng cho sinh viên quốc tế tốt nghiệp tại tỉnh bang.

Lợi thế của con đường này là bạn đã có bằng cấp Canada, kinh nghiệm làm việc thực tế tại Canada, trình độ tiếng Anh/Pháp tốt và khả năng hòa nhập cao hơn.

Tham khảo thêm: Định cư Canada diện du học: Dễ dàng và tiết kiệm thời gian

Diện đầu tư/Doanh nhân (Business Immigration)

Dành cho những cá nhân có tiềm lực tài chính, kinh nghiệm quản lý và mong muốn đóng góp vào nền kinh tế Canada thông qua việc đầu tư hoặc thành lập doanh nghiệp.

• Chương trình Thị thực Khởi nghiệp (Start-up Visa Program – SUV): Hướng đến các doanh nhân có ý tưởng kinh doanh sáng tạo, có khả năng mở rộng quy mô toàn cầu và nhận được sự hỗ trợ (thư ủng hộ – Letter of Support) từ một tổ chức được chỉ định tại Canada (quỹ đầu tư mạo hiểm, nhóm nhà đầu tư thiên thần hoặc vườn ươm doanh nghiệp). Ưu điểm lớn của chương trình này là có thể dẫn đến thẻ thường trú nhân Canada trực tiếp cho cả gia đình mà không cần qua giai đoạn giấy phép làm việc tạm thời.
• Các chương trình Doanh nhân Tỉnh bang (PNP Entrepreneur Streams): Nhiều tỉnh bang có các chương trình riêng để thu hút doanh nhân đến thành lập hoặc mua lại và vận hành doanh nghiệp tại địa phương. Các yêu cầu về mức đầu tư tối thiểu, giá trị tài sản ròng, kinh nghiệm quản lý, kế hoạch kinh doanh và việc tạo ra việc làm sẽ khác nhau tùy theo từng tỉnh bang.

Quy trình nhận thẻ thường trú nhân Canada sau khi được chấp thuận thường trú

Phần này sẽ làm rõ các bước bạn cần thực hiện để nhận được thẻ thường trú nhân Canada vật lý sau khi hồ sơ xin thường trú của bạn đã được Bộ Di trú, Tị nạn và Quốc tịch Canada (Immigration, Refugees and Citizenship Canada – IRCC) phê duyệt. Đây không phải là quy trình nộp đơn xin thường trú nhân Canada từ đầu.

Khi hồ sơ xin thường trú nhân Canada của bạn được chấp thuận, quy trình nhận thẻ thường diễn ra như sau:

Bước 1: Nhận Xác nhận Thường trú nhân (Confirmation of Permanent Residence – CoPR): IRCC sẽ gửi cho bạn tài liệu CoPR. Nếu bạn đang ở ngoài Canada, bạn cũng sẽ nhận được thị thực nhập cảnh một lần (visa) nếu cần thiết dựa trên quốc tịch của bạn. CoPR là bằng chứng bạn đã được chấp thuận tư cách thường trú nhân.

Bước 2: Thực hiện “Landing”: Bạn cần nhập cảnh vào Canada (nếu đang ở nước ngoài) hoặc hoàn tất thủ tục “landing” tại một văn phòng IRCC trong nước (nếu đang ở Canada hợp pháp) trước ngày hết hạn ghi trên CoPR. Tại cửa khẩu hoặc văn phòng IRCC, nhân viên Cơ quan Dịch vụ Biên giới Canada (Canada Border Services Agency – CBSA) hoặc nhân viên IRCC sẽ kiểm tra giấy tờ, đặt một số câu hỏi và chính thức xác nhận tình trạng thường trú nhân của bạn bằng cách ký vào CoPR.

Bước 3: Cung cấp địa chỉ tại Canada: Tại thời điểm landing, bạn sẽ được yêu cầu cung cấp một địa chỉ hợp lệ tại Canada. Đây là địa chỉ mà IRCC sẽ gửi thẻ thường trú nhân Canada vật lý của bạn đến. Nếu chưa có địa chỉ cố định ngay lúc đó, bạn có thể cập nhật sau qua công cụ trực tuyến của IRCC trong một khoảng thời gian nhất định.

Bước 4: Chờ nhận thẻ thường trú nhân Canada: Sau khi hoàn tất thủ tục landing và cung cấp địa chỉ, thẻ thường trú nhân Canada sẽ được sản xuất và gửi đến địa chỉ bạn đã cung cấp qua đường bưu điện. Thời gian chờ nhận thẻ có thể thay đổi tùy thuộc vào khối lượng xử lý của IRCC. Bạn nên kiểm tra thời gian xử lý ước tính trên trang web chính thức của IRCC.

Bước 5: Kích hoạt thẻ (nếu có yêu cầu): Trong một số trường hợp, bạn có thể cần thực hiện thêm bước kích hoạt thẻ trực tuyến sau khi nhận được.

Lưu ý:

Thẻ thường trú nhân Canada thường có hiệu lực trong 5 năm. Để duy trì tình trạng thường trú nhân và có thể tiếp tục sử dụng thẻ thường trú nhân Canada để đi lại quốc tế, bạn cần đáp ứng nghĩa vụ cư trú, tức là phải có mặt thực tế tại Canada ít nhất 730 ngày (2 năm) trong mỗi giai đoạn 5 năm.

Khi thẻ sắp hết hạn hoặc đã hết hạn, bạn cần nộp đơn xin gia hạn thẻ thường trú nhân Canada mới.

Kết bài:

Qua bài viết, hi vọng bạn đã hiểu rõ hơn về “muốn định cư Canada cần điều kiện gì” thực chất là Thẻ Thường trú nhân Canada (PR Card) và tầm quan trọng của nó trên hành trình định cư tại Canada.

Nếu bạn đang có kế hoạch du học, làm việc và định cư tại Canada, Yes Study sẵn sàng đồng hành cùng bạn. Liên hệ ngay hôm nay để được tư vấn chi tiết!

Xem thêm:

• Du học Canada 2025: Điều kiện, chi phí và định cư
• Chính sách nhập cư Canada 2025-2027: Thông tin cập nhật và phân tích chi tiết

Andy Luu

Andy Luu là chuyên gia tư vấn du học Canada và Úc tại Yes Study với hơn 10 năm kinh nghiệm, giúp hàng trăm học sinh Việt Nam thành công chinh phục học bổng, visa và định cư.